สมุนไพรแผนโบราณ คือ สิ่งที่ใช้ในการรักษาโรคต่างๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่ได้จาก พืช สัตว์ หรือแร่ธาตุ ซึ่งลักษณะการใช้งานในการรักษา เป็นความรู้และภูมิปัญญาที่ได้รับการถ่ายทอดจากอดีตสู่ปัจจุบัน โดยภูมิปัญญาชาวบ้านในอดีตหรืออาจจะเป็นแพทย์แผนไทยตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน โดยแบ่งเป็น แบบแพทย์แผนไทย และ สมุนไพรแบบแพทย์แผนจีน

​

สมุนไพรแผนปัจจุบัน คือ พืช สัตว์ หรือแร่ธาตุ ที่ทางการแพทย์และเภสัชกร สมัยใหม่ ได้ศึกษาและทดลองแล้ว ให้การยอมรับถึงผลของสมุนไพร เพื่อใช้ในการรักษาโรคต่างๆซึ่งอาจจะอยู่ในรูปแบบสมุนไพรธรรมชาติผ่านกรรมวิธีบดผงหรือเป็นรูปแบบการสกัดเอาสารบางชนิดจากสมุนไพรมาใช้ประโยชน์ก็ได้รวมถึงรูปแบบอนุภาคนาโนเทคโนโลยี